אורבני, בר-קיימא, התחדשות עירונית, זיכרון, חברתי, מבנה ציבור, שימור, שימוש חוזר, שיתוף ציבור, תרבות
מנחה: דני לזר
המורשת הבנויה, ערכיה והצורך בשימורה הפכו בעשורים האחרונים לנושאים שנדונים מעל במות ציבוריות רבות, בארץ ובעולם, ובמיוחד בתקופה זו, בה מלחמה שמהווה סכנה על המורשת הבנויה, על הזהות והתרבות. השרידים ההיסטוריים והממצאים הארכיאולוגיים של מעיליא מעידים על ריבוי רבדים היסטוריים ונוכחות העבר, החשש מהתפוגגותם והיעלמותם מעלה את הצורך בשימור אתרים אלו. פיתוח חדש באזורים בעלי רבדים היסטוריים וחברתיים יכול להוות גורם מרכזי בהשגת פיתוח בר קיימא ובשימור רבדים חשובים אלו. הגישה של החדרת רובד חדש למערך רבדים היסטוריים שמשלבת צרכים עכשוויים עם ההקשר ההיסטורי של האזור, תיצור נוף אורבני מאוזן המכבד הן את העבר והן את העתיד.
מבצר המלך במעיליא נחשב לאחד המבצרים החשובים ביותר בהתפתחות המערך ההיסטורי באזור, ייחודו היא הדינמיקה התפקודית בתור ישות ארכיטקטונית שמתבטא במעבר ממבצר צבאי למרחב שמכיל בתוכו מגורים וחברה קהילתית. הכפר כיום ממלא תפקיד חשוב כמקשר בין אתרים תיירותיים שונים באזור הגליל המערבי בשל מקומו האסטרטגי. יתר על כן ישנו זיהוי של התפתחות ובצבוץ מערך תיירותי-ארכיאולוגי של שוטטות ושהייה לא מוגדר שמתנהל על ידי התושבים, למרות זאת מבצר המלך לא מתוייר ומעיליא אינה מחוברת למסלול התיירותי האזורי.
התיירות זוהתה ככלי ומניע משמעותי לפיתוח בר קיימא תוך כדי שמירה על הרבדים ההיסטוריים ולכן הפרויקט מציע מנגנון פיתוח תיירותי אשר מבטיח פיתוח בר קיימא ושימור השכבות ההיסטוריות והחברתיות –תרבותיות. המנגנון מתייחס הן לקונטקסט האזורי האורבני והן לקונטקסט הכפרי כשני מערכים תלויים אחד בשני לקיומם והצלחתם. ייחודו מתגלם בקואופרטיביות שהוא מייצר בין הקהילה המקומית, התיירים והרשויות למען פיתוח ושימור המורשת, מערך שאין כמותו בארץ בימינו.
The built heritage, its values, and the need for its preservation have become topics discussed on many public platforms, both in the country and globally, in recent decades. This is especially true in this period, where war poses a threat to built heritage, identity, and culture. The historical remains and archaeological findings of Mi'ilya attest to the many historical layers and the presence of the past. The fear of their fading and disappearance highlights the need to preserve these sites. New development in areas with historical and social layers can serve as a central factor in achieving sustainable development and preserving these important layers. The approach of introducing a new layer into a system of historical layers, combining contemporary needs with the historical context of the area, will create a balanced urban landscape that respects both the past and the future.
The King's Castle in Mi'ilya is considered one of the most important castles in the development of the historical fabric of the region. Its uniqueness lies in the functional dynamics as an architectural entity, reflected in its transformation from a military fortress to a space that includes residential and community life. Today, the village plays an important role as a connector between various tourist sites in the Western Galilee due to its strategic location. Moreover, there is a recognition of the development and emergence of a tourist-archaeological system of informal wandering and stay, managed by the residents. Nevertheless, the King's Castle is not a tourist site, and Mi'ilya is not connected to the regional tourism route.
Tourism has been identified as a significant tool and driver for sustainable development while preserving historical layers. Therefore, the project proposes a tourism development mechanism that ensures sustainable development and the preservation of historical, social, and cultural layers. This mechanism addresses both the regional urban context and the rural context as two interconnected systems, each dependent on the other for its existence and success. Its uniqueness lies in the cooperation it fosters between the local community, tourists, and authorities for the development and preservation of heritage—a system unlike any other in the country today.
التراث المبني، قيمه والحاجة إلى الحفاظ عليه أصبحت في العقود الأخيرة مواضيع تُناقش على منصات عامة كثيرة، في البلاد والعالم، وخاصة في هذه الفترة التي تشكل فيها الحرب خطرًا على التراث المبني، الهوية والثقافة. الآثار التاريخية والنتائج الأثرية في معليا تشهد على تعدد الطبقات التاريخية وحضور الماضي، الخوف من تلاشيها واختفائها يثير الحاجة إلى الحفاظ على هذه المواقع. التطوير الجديد في المناطق التي تحتوي على طبقات تاريخية واجتماعية يمكن أن يكون عاملًا أساسيًا في تحقيق التنمية المستدامة والحفاظ على هذه الطبقات المهمة. إن النهج الذي يدمج طبقة جديدة في مجموعة من الطبقات التاريخية، مع تلبية الاحتياجات المعاصرة ضمن السياق التاريخي للمنطقة، سيساهم في خلق مشهد حضري متوازن يحترم الماضي والمستقبل على حد سواء.
تعتبر "قلعة الملك" في معليا من أهم القلاع في تطور النسيج التاريخي في المنطقة، وتتمثل خصوصيته في الديناميكية الوظيفية ككيان معماري يتمثل في التحول من قلعة عسكرية إلى فضاء يحتوي على السكن والمجتمع المحلي. تلعب القرية اليوم دورًا هامًا كجسر يربط بين المواقع السياحية المختلفة في منطقة الجليل الغربي بفضل موقعها الاستراتيجي. علاوة على ذلك، هناك تطور ملحوظ لنظام سياحي-أثري من التجوال والإقامة غير المحددة الذي يديره السكان المحليون، ومع ذلك فإن قلعة الملك غير متاحة للسياحة ومعليا غير متصلة بالمسار السياحي الإقليمي.
تم التعرف على السياحة كأداة ومحرك رئيسي لتحقيق التنمية المستدامة مع الحفاظ على الطبقات التاريخية، ولذلك يقترح المشروع آلية تطوير سياحي تضمن التنمية المستدامة وحفظ الطبقات التاريخية والاجتماعية – الثقافية. تتناول هذه الآلية كل من السياق الحضري الإقليمي والسياق الريفي كمنظومتين مترابطتين تعتمد كل منهما على الآخر لوجوده ونجاحه. وتتمثل خصوصيتها في التعاون الذي تنتجه بين المجتمع المحلي، السياح والسلطات من أجل تنمية وحفظ التراث، وهي منظومة ليس لها مثيل في البلاد اليوم.
